Общий каталог Dormer Pramet 2017 - страница 422

PRACOVNÍ (FUNKČNÍ) A KONSTRUKČNÍ ÚHLY SOUSTRUŽNICKÉHO NÁSTROJE ОСНОВНЫЕ УГЛЫ ТОКАРНОГО ИНСТРУМЕНТА K ĄT Y NOŻA TOK ARSKIEGO W UKŁ ADZIE ROBOCZYM I TECHNOLOGICZNYM PRACOVNÉ (FUNKČNÉ) A KONSTRUKČNÉ UHLY SÚSTRUŽNICKÉHO NÁSTROJA ad b) w układzie roboczym geometria ostrza jest rozpatrywana w warunkach pracy ad b) Pracovná súradnicová sústava, podľa ktorej sa určuje geometria nástroja v priebehu narzędzia, a kąty nazywane są roboczymi i są uzależnione od sposobu zamocowania płytki procesu obrábania. Tieto uhly analogicky nazývame pracovnými uhlami a sú predovšetkým w narzędziu. Na przykład płytka SNUN ….. w układzie technologicznym ma kąt przyłożenia závislé na polohe, v ktorej je rezná doštička upnutá v nástrojovom držiaku. Napríklad a = 0° oraz kąt natarcia γ = 0°, w narzędziu jest jednak zamocowana pod pewnym kątem, rezná doštička SNUN …. má nástrojový uhol chrbta a = 0° a čela γ = 0°, pri sústružení je co w układzie roboczym spowoduje powstanie kąta przyłażenia a o = 6° oraz kąta natarcia však v nožovom držiaku upnutá pod uhlom, čím vznikne pracovný uhol hrbta a o = 6° a γ o = –6°. W znacznym stopniu na kąty robocze i technologiczne noża, wpływa geometria pracovný uhol čela γ o = -6°. Významnou mierou ovplyvňujú pracovné uhly aj nástrojové powierzchni natarcia płytek (łamacz wióra). Dla przebiegu procesu skrawania decydujące uhly rezných doštičiek s predlisovanými utváračmi. Pre priebeh rezného procesu sú však są przede wszystkim kąty robocze. významné predovšetkým pracovné uhly. Główne kąty robocze są na rysunku oznaczone w płaszczyźnie podstawowej (na niej Základné uhly nástroja sú v obrázku naznačené jednak v základnej nástrojovej rovine położony jest nóż) oraz płaszczyźnie normalnej (prostopadłej do głównej krawędzi (preložené dosadacou plochou nožového držiaka) a v normálovej rovine (preložené skrawającej – przekrój O-O). kolmo na ostrie – rez O–O). Chodzi o następujące kąty: Ide o nasledujúce uhly: Kąt natarcia γ o – ma zasadniczy wpływ na proces skrawania. Od jego wartości uzależniony Uhol čela γ o - má podstatný vplyv na rezný proces. Na jeho veľkosti závisí priebeh a jest przebieg i wielkość deformacji plastycznych zachodzących podczas tworzenia się wióra, veľkosť plastických deformácií pri tvorbe triesky, tým určuje aj veľkosť rezných síl a które określają również wielkość sił skrawania i poziom obciążenia cieplnego krawędzi úroveň tepelného zaťaženia ostria. Pri nástrojoch s vymeniteľnými reznými doštičkami pre skrawającej. Dla narzędzi z płytkami wymiennymi do toczenia i frezowania, wielkość tego sústruženie a frézovanie sa jeho veľkosť pohybuje v pomerne širokom rozmedzí γ o = + 25° kąta występuje w stosunkowo dużym zakresie γ o = +25° do –15°. Dodatni kąt poprawia až -15°. Kladný uhol čela zvyšuje pevnosť ostria, ale súčasne zvyšuje aj plastické deformácie warunki tworzenia się wióra, zmniejsza wielkość sił skrawania i obniża poziom temperatur pri tvorbe triesky a tým aj rezné sily a teploty. Záporný uhol čela zvyšuje pevnost ostria, przy skrawaniu. Ujemny kąt natarcia zwiększa wytrzymałość krawędzi skrawającej, ale ale súčasne zvyšuje aj plastickú deformáciu pri tvorbe triesky a tým aj reznej sily a teploty. jednocześnie powiększa deformacje plastyczne zachodzące przy tworzeniu się wióra, Uhol chrbta a o má vplyv na veľkosť trenia medzi chrbtom a plochou rezu, so vzrastajúcim a tym samym powoduje wzrost sił skrawania i temperatury. uhlom a o sa trenie zmenšuje a tým sa zmenšuje aj opotrebenie na chrbte. Kąt przyłożenia a o ma wpływ na wielkość tarcia między powierzchnią przyłożenia b o je uhol rezného klinu reznej doštičky. So zväčšujúcim sa uhlom b o sa zväčšuje pevnosť a powierzchnią skrawania, ze wzrostem kąta a o dochodzi do zmniejszenia tarcia i do ostria (odolnosť ostria proti rázom), ale súčasne stúpa rezný odpor, ktorý kladie obrábaný zmniejszenia zużycia powierzchni przyłożenia. materiál vnikajúcemu ostriu. Kąt ostrza b o jest kątem klina skrawającego. Ze wzrostem wielkości kąta b o wzrasta Uhol sklonu ostria λ s určuje miesto prvého dotyku ostria s obrobkom, čo má význam wytrzymałość krawędzi skrawającej (odporność krawędzi skrawającej na uderzenia), najmä pri prerušovanom reze. Pri kladných hodnotách λ s je miesto prvého dotyku bližšie i jednocześnie wzrasta też opór skrawania. k špičke reznej doštičky. Záporný uhol λ s odďaľuje miesto prvého dotyku ďalej od špičky Kąt nachylenia głównej krawędzi skrawającej λ s określa miejsce pierwszego zetknięcia a tým zvyšuje odolnosť ostria proti mechanickým rázom. Okrem toho ovplyvňuje uhol λ s się krawędzi skrawającej z przedmiotem obrabianym, co ma znaczenie zwłaszcza przy smer odchodu triesky. Pri zápornom uhle λ s (špička je najnižším bodom ostria), odchádza obróbce przerywanej. Przy dodatnim kącie λ s miejsce pierwszego zetknięcia znajduje się trieska smerom k obrobenej ploche. Naopak pri kladnom uhle λ s je odchádzajúca trieska bliżej wierzchołka płytki skrawającej. Ujemny kąt λ s oddala miejsce pierwszego zetknięcia nasmerovaná od obrobenej plochy. dalej od wierzchołka i powoduje zwiększenie odporności ostrza na uderzenia mechaniczne. Uhol nastavenia hlavného ostria κ r má najmä vplyv na tvar prierezu triesky. So Oprócz tego kąt λ s wywiera wpływ na kierunek spływania wióra. Przy ujemnym kącie zmenšujúcim sa uhlom κ r je pri určitom posuve f a hĺbke rezu a p trieska tenšia a širšia a λ s (wierzchołek jest najniższym punktem głównej krawędzi skrawającej) wiór spływa w naopak, pri κ r = 90° je hrúbka triesky h = f a šírka triesky b = a p . kierunku powierzchni obrobionej. Natomiast przy dodatnim kącie λ s spływający wiór jest Uhol nastavenia vedľajšieho ostria κ kierowany w odwrotnym kierunku. r ´ spolu s polomerom zaoblenia špičky r ε určujú predovšetkým výslednú drsnosť obrobeného povrchu. Kąt przystawienia głównej krawędzi skrawającej κ r ma wpływ na kształt przekroju wióra. Dla κ r = 90° grubość wióra h = f a szerokość wióra b = a p . Przy zmniejącym się kącie κ r (< 90º) i niezmienionym posuwie f oraz głębokości skrawania a p zmniejsza się grubość wióra h, a zwiększa się szerokość wióra b. Kąt przystawienia pomocniczej krawędzi skrawającej κ r ´ razem z promieniem zaokrąglenia wierzchołka r ε wpływa przede wszystkim na końcową chropowatość powierzchni obrobionej. T417